Tổng quan thị trường

Và như vậy, chúng ta bước vào ngày 1/7 với chứng khoán Mỹ lập đỉnh lịch sử mới. Hầu hết các tiêu đề tin tức đều cho rằng sự phục hồi này đến từ kỳ vọng tích cực quanh các cuộc đàm phán thương mại — hy vọng các thỏa thuận sẽ đạt được trước hạn chót ngày 9/7 — cùng với khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm cắt giảm lãi suất. Tuy nhiên, động lực chính của đợt tăng này vẫn là làn sóng lạc quan xoay quanh AI – còn lại, phần lớn vẫn là ẩn số.

Các tiêu đề về thương mại, dù mang tính khích lệ, nhưng chưa đủ sức thuyết phục. Đàm phán với Nhật Bản đang gặp khó khăn. Nhật Bản, một cách dễ hiểu, tỏ ra miễn cưỡng trong việc mua gạo Mỹ. Do đó, họ có thể sớm nhận được "thư thông báo" về mức thuế cao hơn. Tình hình với EU cũng không khá hơn. Liên minh châu Âu có thể đồng ý với mức thuế phổ quát 10%, nhưng lại muốn loại trừ các lĩnh vực trọng yếu như dược phẩm, rượu, chip, máy bay, ô tô, thép và nhôm – những điều khoản mà Mỹ khó lòng chấp nhận.

Về chính sách tiền tệ, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã nói rõ ràng: không nên vội vàng hành động khi tác động của các mức thuế mới lên lạm phát và triển vọng tăng trưởng vẫn chưa được xác định rõ. Cảnh báo này càng được củng cố bởi dữ liệu PCE lõi công bố tuần trước, cao hơn kỳ vọng, cho thấy lạm phát có thể đang quay đầu – rời xa mục tiêu 2%. Điều này đồng nghĩa, ngay cả khi dữ liệu tăng trưởng hoặc việc làm bắt đầu suy yếu, Fed nhiều khả năng vẫn ưu tiên kiểm soát lạm phát. Tuy nhiên, thị trường dường như chưa phản ánh đầy đủ yếu tố này.

Hiện tồn tại một sự lệch pha rõ rệt giữa định giá thị trường và các rủi ro thực tế. Căng thẳng thương mại, bất ổn địa chính trị, gánh nặng nợ công Mỹ ngày càng phình to, nguy cơ Fed không thể hạ lãi suất, dấu hiệu chững lại trong tăng trưởng kinh tế và thậm chí khả năng lạm phát quay trở lại – tất cả những rủi ro này chưa hề biến mất, chỉ bị tạm thời gạt sang một bên, được định giá lại nhiều lần trong vài tháng qua.

Các nhà đầu tư nhỏ lẻ tiếp tục dẫn dắt đà tăng. Dữ liệu COT mới nhất cho thấy nhu cầu từ nhà đầu tư tổ chức đã cải thiện đôi chút, nhưng vẫn khá dè dặt. Điều này là dễ hiểu nếu nhìn vào xu hướng kỳ vọng lợi nhuận. Theo FactSet, dự báo tăng trưởng lợi nhuận quý II của S&P 500 đã bị điều chỉnh giảm từ 9.4% hồi cuối tháng 3 xuống chỉ còn 5%. Mức điều chỉnh này hầu như chưa phản ánh vào định giá thị trường, khiến mùa báo cáo sắp tới trở thành một "bãi mìn" tiềm ẩn.

Từ thời điểm này, hướng đi tiếp theo của thị trường giống như tung đồng xu. Ở một kịch bản tích cực, các thỏa thuận thương mại được ký kết, các bên rời bàn đàm phán trong tâm thế hài lòng, Trung Đông yên ổn, Mỹ giải quyết được nợ công, lạm phát hạ nhiệt và tăng trưởng kinh tế khởi sắc. Nhưng nếu kịch bản đó không xảy ra, điểm thêm một số rủi ro địa chính trị, thị trường có thể phải đối mặt với một cú sốc lớn. Lợi nhuận doanh nghiệp có thể gây thất vọng, dữ liệu vĩ mô yếu đi, các thỏa thuận thương mại không đạt được hoặc thiếu bền vững, và lo ngại về nợ công của Mỹ có thể quay trở lại — đặc biệt khi dự luật thuế mới dự kiến sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách liên bang thêm 3 nghìn tỷ USD. Điều đó sẽ đòi hỏi chính phủ phải tăng cường phát hành nợ, có thể đẩy lợi suất trái phiếu chính phủ tăng đúng lúc lợi nhuận doanh nghiệp bị áp lực.

Nhà đầu tư lạc quan, nhưng CFO lại dè chừng

Tâm lý nhà đầu tư có vẻ đang rất tích cực, nhưng những người đưa ra quyết định kinh doanh thực tế lại thận trọng hơn nhiều. Một khảo sát gần đây của Teneo cho thấy gần 80% nhà đầu tư kỳ vọng kinh tế toàn cầu sẽ cải thiện trong 6 tháng tới. Tuy nhiên, 43% giám đốc tài chính (CFO) toàn cầu không đồng tình. Trên thực tế, phần lớn CFO tại Mỹ cho rằng lãi suất sẽ tăng chứ không giảm trong giai đoạn này. Chúng ta có thể bỏ qua quan điểm đó, nhưng đừng quên rằng CFO là người trực tiếp ra quyết định – và họ đã bắt đầu hành động: giảm tốc độ tuyển dụng và đánh giá lại chuỗi cung ứng.

Tuy nhiên, có một lĩnh vực vẫn tỏa sáng: trí tuệ nhân tạo (AI). Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ tiếp tục đổ vào các dự án AI với mục tiêu thay thế lao động, cắt giảm chi phí và nâng cao năng suất. Điều này có thể giúp kiềm chế lạm phát về dài hạn và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Oracle vừa công bố một thỏa thuận đám mây lớn có thể mang lại tới 30 tỷ USD doanh thu hàng năm từ năm tài chính 2028. Cổ phiếu Oracle đã tăng 4% sau thông tin này. Trong khi đó, Meta đạt mức cao kỷ lục mới nhờ báo cáo sẽ chi ‘hàng trăm tỷ USD’ vào các dự án và nghiên cứu AI. Nvidia cũng tiếp tục duy trì quanh mức đỉnh lịch sử.

Tuy nhiên, ngoài lĩnh vực AI, bức tranh vĩ mô chung vẫn còn tiêu cực. Mọi ánh mắt hiện đang đổ dồn vào loạt dữ liệu lao động Mỹ trong tuần này. Số lượng việc làm mở sẽ được công bố hôm nay, theo sau là báo cáo việc làm ADP vào ngày mai và các số liệu bảng lương phi nông nghiệp, tiền lương và tỷ lệ thất nghiệp vào thứ Năm. Dữ liệu ở mức vừa phải có thể củng cố kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất, qua đó hỗ trợ thị trường chứng khoán. Nhưng nếu dữ liệu quá yếu, điều đó có thể dấy lên lo ngại về tác động tiêu cực của chính sách gần đây, khiến một số nhà đầu tư chốt lời và tạm thời rời khỏi thị trường trước kỳ nghỉ hè sắp tới.

Trong khi đó, đồng USD tiếp tục chịu áp lực. Tỷ giá EUR/USD đã chạm mốc 1.18 sáng nay sau khi lạm phát của Đức bất ngờ giảm, làm sống lại kỳ vọng nới lỏng của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB). Dự kiến, chỉ số lạm phát tổng hợp của khu vực đồng euro hôm nay sẽ tiệm cận mục tiêu 2% của ECB, càng củng cố quan điểm rằng ngân hàng trung ương sẽ duy trì lập trường hỗ trợ. Triển vọng đồng euro vẫn tích cực, nhưng xét về kỹ thuật, chỉ báo RSI đang báo hiệu vùng quá mua. Ngoài ra, vị thế bán khống đồng USD đang quá cao, cho thấy khả năng chốt lời ngắn hạn có thể khiến đồng EUR điều chỉnh nhẹ trước khi tiếp tục tiến về mốc 1.20.