Tỷ trọng của Trung Quốc trong nền kinh tế toàn cầu giảm mạnh nhất kể từ thời kỳ Mao Trạch Đông

Tỷ trọng của Trung Quốc trong nền kinh tế toàn cầu giảm mạnh nhất kể từ thời kỳ Mao Trạch Đông

Đức Nguyễn

Đức Nguyễn

FX Strategist

11:48 21/11/2023

Trong một bước ngoặt lịch sử, vị thế siêu cường kinh tế của Trung Quốc đang dần biến mất. Câu chuyện toàn cầu lớn nhất trong nửa thế kỷ qua có thể đã kết thúc.

Sau giai đoạn trì trệ thời chủ tịch Mao Trạch Đông những năm 1960 và 70, Trung Quốc mở cửa với thế giới vào những năm 1980 - và cất cánh trong những thập kỷ tiếp theo. Tỷ trọng của nước này trong nền kinh tế toàn cầu đã tăng gần 10 lần từ mức dưới 2% của năm 1990 lên 18.4% vào năm 2021. Chưa có quốc gia nào tăng trưởng nhanh đến vậy.

Sau đó, sự đảo ngược bắt đầu. Vào năm 2022, tỷ trọng kinh tế thế giới của Trung Quốc giảm nhẹ, nhưng năm nay sẽ giảm mạnh hơn, xuống còn 17%. Mức giảm 1.4% trong hai năm đó là mức giảm lớn nhất kể từ những năm 1960.

Những con số này được tính bằng giá trị USD “danh nghĩa” - chưa được điều chỉnh theo lạm phát - thước đo thể hiện chính xác nhất sức mạnh kinh tế tương đối của một quốc gia. Trung Quốc đặt mục tiêu giành lại vị thế đế quốc từng có trong thế kỷ 16 đến đầu thế kỷ 19, khi tỷ trọng kinh tế thế giới lên tới 1/3, nhưng mục tiêu đó đang tuột khỏi tầm tay.

Sự suy yếu của Trung Quốc có thể tái thiết lập trật tự thế giới. Kể từ những năm 1990, tỷ trọng của quốc gia này trong GDP toàn cầu tăng chủ yếu do ăn vào phần của Châu Âu và Nhật Bản, những khu vực có tỷ trọng khá ổn định trong hai năm qua. Khoảng trống mà Trung Quốc để lại chủ yếu được lấp đầy bởi Mỹ và các quốc gia mới nổi khác.

Để thấy rõ hơn, nền kinh tế thế giới dự kiến sẽ tăng thêm 8 nghìn tỷ USD vào năm 2022 và 2023 lên 105 nghìn tỷ USD. Trung Quốc sẽ không chiếm phần nào trong số đó, Mỹ sẽ chiếm 45% và các quốc gia mới nổi khác chiếm 50%. Một nửa đà tăng của các quốc gia mới nổi sẽ chỉ đến từ 5 quốc gia sau: Ấn Độ, Indonesia, Mexico, Brazil và Ba Lan. Đó là một dấu hiệu nổi bật về sự thay đổi quyền lực có thể xảy ra.

Hơn nữa, tỷ trọng sụt giảm của Trung Quốc trong GDP thế giới theo danh nghĩa không dựa trên các nguồn độc lập hoặc nước ngoài. Các số liệu danh nghĩa được công bố cùng dữ liệu GDP chính thức của họ. Vì vậy, sự trỗi dậy của Trung Quốc đang bị đảo ngược bởi chính của Bắc Kinh.

Một lý do khiến điều này hầu như không được chú ý là hầu hết các nhà phân tích đều tập trung vào tăng trưởng GDP thực, được điều chỉnh theo lạm phát. Và khi được điều chỉnh theo lạm phát một cách sáng tạo, Bắc Kinh từ lâu đã báo cáo rằng tăng trưởng thực đang dần đạt được mục tiêu chính thức, hiện ở mức khoảng 5%. Điều này lại xác nhận câu chuyện rằng “phương đông đang trỗi dậy”. Nhưng tốc độ tăng trưởng tiềm năng dài hạn thực của Trung Quốc – tổng số lao động mới gia nhập lực lượng lao động và sản lượng trên mỗi lao động – hiện chỉ ở mức hơn 2.5%.

Già hóa dân số tại đây đã làm giảm tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động trên thế giới từ đỉnh 24% xuống 19% và dự kiến sẽ giảm xuống 10% trong 35 năm tới. Với tỷ lệ lực lượng lao động ngày càng giảm, tỷ trọng tăng trưởng nhỏ hơn là điều gần như chắc chắn.

Hơn nữa, trong thập kỷ qua, chính phủ Trung Quốc đang can thiệp ngày càng nhiều và nợ công nước này đang cao với một quốc gia đang phát triển. Những thế lực này đang hạn chế tốc độ cải thiện năng suất, được đo bằng sản lượng trên mỗi lao động. Sự kết hợp này – ít công nhân hơn và tăng trưởng sản lượng đầu người thấp – sẽ khiến Trung Quốc gặp khó khăn tột độ trong việc giành lại tỷ trọng trong nền kinh tế toàn cầu.

Tính theo giá trị USD danh nghĩa, GDP của Trung Quốc đang có xu hướng giảm vào năm 2023, lần đầu tiên kể từ khi đồng nhân dân tệ mất giá mạnh vào năm 1994. Do những hạn chế đối với tăng trưởng GDP thực, trong những năm tới, Bắc Kinh chỉ có thể giành lại thị phần toàn cầu nếu lạm phát hoặc giá trị của nhân dân tệ tăng đột biến - nhưng cả hai đều không có khả năng xảy ra. Trung Quốc là một trong số ít nền kinh tế rơi vào giảm phát và nước này cũng phải đối mặt với tình trạng thị trường bất động sản sụp đổ do nợ nần, điều thường dẫn đến sự nội tệ mất giá.

Các nhà đầu tư đang rút tiền ra khỏi Trung Quốc với tốc độ kỷ lục, gây thêm áp lực lên đồng nhân dân tệ. Đầu tư trực tiếp nước ngoài đã giảm 12 tỷ USD trong quý III - quý giảm đầu tiên kể từ khi được thống kê. Nhà đầu tư nội địa, những người thường tháo chạy trước khối ngoại, cũng đang rời bỏ. Các nhà đầu tư Trung Quốc đang đầu tư ra nước ngoài với tốc độ nhanh bất thường và lùng sục thị trường bất động sản khắp thế giới.

Chủ tịch Tập Cận Bình trước đây bày tỏ niềm tin rằng lịch sử đang chuyển biến theo hướng có lợi cho Trung Quốc và không gì có thể ngăn cản sự trỗi dậy của nước này. Cuộc gặp của ông với tổng thống Joe Biden và lãnh đạo doanh nghiệp Hoa Kỳ tại hội nghị thượng đỉnh APEC tại San Francisco cho thấy sự ôn hòa, hoặc ít nhất là sự thừa nhận rằng Trung Quốc vẫn cần các đối tác kinh doanh nước ngoài. Nhưng ông có làm gì đi nữa, tỷ trọng của quốc gia ông trong nền kinh tế toàn cầu có thể sẽ giảm trong tương lai gần.

Vậy ta có đang bước vào một thế giới hậu Trung Quốc?

ZeroHedge

Broker listing

Cùng chuyên mục

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Phố Wall kết thúc tuần lễ ngắn với kỷ lục mới trên S&P và Nasdaq, dù kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất đang nguội dần sau báo cáo việc làm mạnh hơn dự kiến. Thị trường vẫn lạc quan khi tăng trưởng ở mức "vừa đủ" để duy trì kỳ vọng mà không gây hoảng loạn, trong khi thanh khoản tiếp tục nâng đỡ đà tăng bất chấp rủi ro vĩ mô tiềm ẩn.
Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Đồng USD dao động trong bối cảnh giới đầu tư chờ báo cáo việc làm Mỹ tháng 6 và đánh giá tác động từ thỏa thuận thương mại với Việt Nam, diễn ra trước hạn chót thuế quan ngày 9/7. Đồng bảng Anh và euro biến động nhẹ, trong khi kỳ vọng về chính sách lãi suất của Fed tiếp tục điều chỉnh theo dữ liệu kinh tế mới nhất.
Quỹ phòng hộ khởi sắc trong tháng 6 giữa làn sóng tăng giá cổ phiếu và sự phân hóa chiến lược

Quỹ phòng hộ khởi sắc trong tháng 6 giữa làn sóng tăng giá cổ phiếu và sự phân hóa chiến lược

Lợi nhuận các quỹ phòng hộ tăng mạnh trong tháng 6 khi thị trường chứng khoán Mỹ lập đỉnh mới, giúp nhiều chiến lược đầu tư truyền thống và đa dạng hóa ghi nhận kết quả tích cực. Tuy nhiên, các quỹ giao dịch theo hệ thống lần đầu sụt giảm sau 8 tháng, do thua lỗ từ cổ phiếu tiêu dùng không thiết yếu và áp lực từ các vị thế bán khống chật chội.
Đóng cửa phiên Mỹ: Thị trường “mừng rỡ” trước dữ liệu lao động yếu - Cắt giảm lãi suất đang đến gần?

Đóng cửa phiên Mỹ: Thị trường “mừng rỡ” trước dữ liệu lao động yếu - Cắt giảm lãi suất đang đến gần?

Tất cả sự chú ý giờ đây đổ dồn vào báo cáo việc làm phi nông nghiệp (NFP). Chỉ số S&P hôm nay lập đỉnh mới, phản ứng đúng với mô-típ quen thuộc: "tin xấu là tin tốt". Báo cáo việc làm tư nhân từ ADP yếu kém đến mức không thể chối cãi, kéo Chỉ số Bất ngờ Kinh tế Mỹ xuống mức thấp nhất kể từ tháng 9 năm ngoái. Nhưng thị trường dường như không hề nao núng—ngược lại, tâm lý kỳ vọng Fed sẽ sớm nới lỏng chính sách đã thúc đẩy đà tăng.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ