Tình hình gặp EUR/USD

Tỷ giá EUR/USD đã tăng hơn 14% từ đầu năm đến nay, phá vỡ mọi khuôn mẫu truyền thống và làm chao đảo các quy tắc kinh điển. Những yếu tố kinh điển như chênh lệch lãi suất, khác biệt tăng trưởng hay lợi suất đầu tư (carry trade) đều bị gạt sang một bên. Thay vào đó, dòng vốn toàn cầu đổ mạnh vào tài sản châu Âu như thể đây là chiếc thuyền Noah.

Ngay cả Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) lúc này cũng bắt đầu cảm thấy bất an.

Sức mạnh của đồng EUR được thúc đẩy bởi sự suy giảm niềm tin vào đồng USD và làn sóng tái phân bổ danh mục đầu tư toàn cầu đã vượt quá ngưỡng kỳ vọng thầm lặng của nhiều nhà hoạch định chính sách. Khi tỷ giá còn quanh mức $1.18, ECB vẫn có thể kiểm soát tình hình. Nhưng nếu vượt mốc $1.20, bức tranh sẽ trở nên phức tạp hơn. Cao hơn nữa, ECB sẽ bước vào vùng nước chính sách chưa từng có tiền lệ.

Một đồng EUR mạnh mang lại lợi thế: hàng hóa nhập khẩu rẻ hơn, góp phần hạ nhiệt lạm phát. Nhưng cái giá phải trả là sự suy giảm năng lực cạnh tranh xuất khẩu và áp lực lên biên lợi nhuận của doanh nghiệp châu Âu. Với một nền kinh tế phụ thuộc vào thương mại như khu vực đồng euro, đây không phải là rủi ro nhỏ. Cộng thêm nguy cơ leo thang căng thẳng thương mại với Mỹ, một đồng EUR quá mạnh có thể chuyển từ biểu tượng của sức mạnh thành gánh nặng kinh tế.

Dù không nói thẳng rằng đồng USD đang “có vấn đề”, nhưng những phát biểu của Lagarde tại hội nghị Sintra gần đây hé lộ mối lo ngại sâu xa về các rạn nứt mang tính cấu trúc trong hệ thống tiền tệ Mỹ—những vấn đề mà có thể không thể khắc phục dễ dàng. Đây chính là kiểu phát ngôn khiến giới giao dịch ngoại hối lập tức cảnh giác. Nếu “ngôi nhà” của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đang bốc cháy, trong khi châu Âu được nhìn nhận là nơi trú ẩn cuối cùng còn vững vàng, thì dòng vốn sẽ tiếp tục đổ vào—nhanh chóng và không cần chờ đợi.

Nhưng tốc độ dòng vốn hiện nay lại khiến ECB phải cân nhắc hành động.

Phó Chủ tịch ECB Luis de Guindos đã công khai cảnh báo nguy cơ thị trường “quá đà”, cho thấy ECB bắt đầu không thoải mái với đà tăng của đồng EUR. Phía sau hậu trường, một số quan chức còn thể hiện lập trường cứng rắn hơn, thậm chí bàn đến khả năng can thiệp—hoặc hạ lãi suất—nếu tỷ giá EUR/USD tiệm cận mốc $1.25. Đó không còn là điều chỉnh chính sách kinh tế vĩ mô, mà là “cấp cứu thị trường ngoại hối”.

Vấn đề nằm ở thế lưỡng nan: các ngân hàng trung ương hiếm khi can thiệp trực tiếp vào thị trường tiền tệ vì điều này vừa gây tranh cãi vừa ít hiệu quả dài hạn. Giới đầu tư nắm rõ điều đó—và hiện đang thử thách mức độ chịu đựng của ECB: đẩy tỷ giá lên cao vừa đủ để kích hoạt phát biểu cảnh báo, nhưng chưa đủ để buộc ECB hành động thực chất.

Chưa kể yếu tố chính trị. Trong bối cảnh các đồng minh của Donald Trump đang theo đuổi chiến lược làm suy yếu đồng USD nhằm hỗ trợ xuất khẩu và gia tăng áp lực lên đối thủ, bất kỳ động thái phản kháng nào từ ECB có thể làm dấy lên nguy cơ đối đầu tiền tệ. Một phiên bản 2015 lặp lại—nhưng lần này có thêm thuế quan và ít giới hạn hơn.

Vậy chiến lược giao dịch hiện tại là gì?

Đà tăng của đồng EUR chưa kết thúc, nhưng rõ ràng đang tiếp cận vùng đỉnh. Những phát biểu mang tính can thiệp từ ECB có thể làm chậm lại đà đi lên, trong khi đồng USD vừa được tiếp thêm chút sinh lực nhờ báo cáo việc làm (NFP) tháng 6 vượt kỳ vọng. Với dữ liệu này, khả năng Fed hạ lãi suất trong tháng 7 gần như bị loại bỏ, và điều đó giúp đồng USD giữ vững vị thế trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, hãy rõ ràng: đây vẫn là “trận đấu” mà đồng EUR đang nắm lợi thế. Dòng vốn tiếp tục đổ về châu Âu, tình hình vĩ mô tại Mỹ vẫn còn nhiều bất ổn, và áp lực lạm phát tại khu vực đồng EUR đang giảm đúng hướng kỳ vọng. Trừ khi ECB có hành động cụ thể và quyết liệt để “bẻ lái” xu hướng, đồng EUR sẽ vẫn duy trì đà tăng.

Hiện tại, EUR/USD đang dao động trong vùng 1.17–1.19, thử thách cả khả năng chịu đựng của thị trường lẫn các ngưỡng kỹ thuật then chốt. Những nhà đầu cơ giá lên có thể đang tạm thời chững lại, nhưng họ chưa hề rút lui khỏi trận địa.

Quan điểm

Đồng USD còn thời gian—nhưng đang bị theo dõi sát sao

Đồng bạc xanh vừa né được một đòn hiểm.

Báo cáo việc làm tháng 6 với mức tăng +147,000, vượt kỳ vọng, cùng với điều chỉnh tích cực dữ liệu các tháng trước và tỷ lệ thất nghiệp bất ngờ giảm xuống 4.1%, đã mang lại cho đồng USD một khoảng nghỉ chiến thuật. Dù không tạo ra cú bứt phá lớn, nhưng đủ để dập tắt kỳ vọng cắt giảm lãi suất trong tháng 7, đồng thời chặn đứng đà tăng mạnh của đồng EUR ngay trước ngưỡng tâm lý quan trọng $1.20. Đồng USD được giữ vững, nhưng đây chỉ là sự trì hoãn, không phải là sự giải cứu.

Trong suốt quý II, diễn biến trên thị trường tiền tệ không còn xoay quanh đồng USD. Giới đầu tư lạc quan về châu Âu đã dần chiếm thế chủ động. Đồng EUR tăng hơn 14% từ đầu năm, hút dòng vốn toàn cầu như thể EU trở thành “Thụy Sĩ mới”. Mỗi lần dữ liệu từ Mỹ gây thất vọng là mỗi lần EUR/USD tiến thêm một bước. Báo cáo NFP mới đây vừa đủ mạnh để kiềm hãm đà tăng, nhưng chưa đủ để đảo chiều xu hướng. Các nhà giao dịch giờ đây gần như loại bỏ khả năng Fed hạ lãi suất trong tháng 7, và coi tháng 9 là khả năng, không còn là điều chắc chắn.

Nhìn xa hơn, đồng USD vẫn đang gặp rất nhiều áp lực

Tăng trưởng tiền lương đang yếu dần. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động giảm mạnh—hơn 750,000 người rời khỏi thị trường chỉ trong hai tháng. Và phần lớn việc làm mới trong tháng 6 đến từ khu vực công, nhằm bù đắp cho các đợt cắt giảm trước đó. Khu vực tư nhân gần như không đóng góp thêm động lực rõ ràng. Dù tiêu đề tích cực, thị trường hiểu rằng quỹ đạo tăng trưởng đang ngắn lại. Chỉ cần thêm một cú hích nhỏ, niềm tin vào một thị trường lao động bền vững có thể nhanh chóng sụp đổ.

Ở bên kia bờ Đại Tây Dương, ECB đang vật lộn với một bài toán khác. Đồng EUR mạnh đến mức bắt đầu gây lo ngại nghiêm trọng về triển vọng xuất khẩu và nguy cơ giảm phát. Điều từng là biểu tượng thành công giờ đây lại mang màu sắc tiêu cực. Lagarde có thể đã nói về “khoảnh khắc toàn cầu của đồng EUR”, nhưng thực tế là các dòng vốn đổ về khu vực này nhanh hơn dự kiến. Những tín hiệu dè dặt từ Sintra đến Frankfurt cho thấy ECB đang chuẩn bị tâm thế phản ứng—dù hành động thực tế vẫn còn bỏ ngỏ.

Dẫu vậy, dư địa chính sách đang rất hạn chế. Can thiệp trực tiếp vào thị trường ngoại hối luôn là con dao hai lưỡi. Trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang ngả theo hướng làm suy yếu đồng USD vì mục tiêu địa chính trị, nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tiền tệ toàn cầu là điều không thể loại trừ.

Kết luận?

Đồng USD có thể đã tạm thời tránh được việc EUR/USD kiểm thử ngưỡng $1.20 trong tháng 7, nhưng con đường phía trước vẫn đầy chông gai. Các chỉ báo vĩ mô tiếp tục suy yếu, hệ thống tài chính toàn cầu vẫn mong manh, và Fed đang mắc kẹt giữa áp lực tăng trưởng và lạm phát. Sự điều chỉnh nhẹ của EUR/USD hiện nay mang tính chiến thuật, không phải là thay đổi xu hướng. Nếu dữ liệu kinh tế Mỹ không sớm cải thiện theo hướng tích cực, đồng bạc xanh sẽ tiếp tục bị đặt vào thế phòng ngự.

Hiện tại, đồng USD vẫn còn ngắc ngoải, nó không còn là vua của thị trường. Giờ đây, nó giống kẻ đang cưỡi ngựa chạy trốn, hy vọng dữ liệu kinh tế tháng sau không trở thành viên đạn kết liễu.