Sức ảnh hưởng của NFP

Đối với những người mới tham gia giao dịch, NFP là một trong những dữ liệu có sức ảnh hưởng lớn nhất trên toàn cầu, bởi nó cung cấp cái nhìn tổng quan về sức khỏe thị trường lao động Mỹ trong tháng vừa kết thúc — đồng thời tỷ lệ thất nghiệp cũng được công bố cùng thời điểm.

Lý do khiến báo cáo này quan trọng là bởi chu kỳ tiêu dùng của người Mỹ vốn rất mạnh mẽ về mặt lịch sử. Tuy nhiên, khi tốc độ tạo việc làm chậm lại sẽ kéo theo giảm chi tiêu tiêu dùng, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến diễn biến các chỉ số chứng khoán Mỹ và tiếp theo là nhu cầu đồng USD — loại tiền tệ được dùng để định giá phần lớn tài sản toàn cầu.

Hiệu ứng dây chuyền xảy ra như sau: lực lượng lao động Mỹ khỏe hay yếu sẽ tác động đến kỳ vọng về chính sách của Cục Dự trữ Liên bang (Fed), bao gồm khả năng tăng hoặc giảm lãi suất, từ đó ảnh hưởng lan rộng đến các ngân hàng trung ương khác và thị trường tiền tệ toàn cầu.

Kể từ sau Khủng hoảng Tài chính Toàn cầu 2008, nhu cầu đồng USD đã vượt trội so với hầu hết các đồng tiền lớn khác, nhờ tăng trưởng kinh tế Mỹ dẫn đầu các nền kinh tế G7 và thu hút dòng vốn quốc tế lớn. Tuy nhiên, vị thế này đang dần suy yếu do các chính sách khó đoán của chính quyền Trump cùng lo ngại về bền vững tài chính và nợ công của Mỹ khiến nhà đầu tư thận trọng hơn, thúc đẩy đa dạng hóa đầu tư quốc tế.

Chúng ta cùng điểm qua:

• Xu hướng mùa vụ của việc làm tháng 7
• Các bất ngờ NFP gần đây và tác động của chúng đến thị trường
• Phản ứng tiềm năng của nhà đầu tư với báo cáo quan trọng này
• Các dữ liệu kinh tế Mỹ khác sẽ được công bố sáng mai, bao gồm NFP và chỉ số PMI Dịch vụ ISM

Xu hướng mùa vụ báo cáo việc làm tháng 7

Báo cáo NFP tháng 7 (cung cấp dữ liệu về việc làm tháng 6) trung bình tạo ra khoảng 250,000 việc làm mới kể từ năm 2010, không tính năm 2020 do ảnh hưởng đặc biệt của phục hồi COVID (khi đó có tới 4.8 triệu việc làm được tạo mới trong tháng 7/2020).

Loại bỏ các trường hợp ngoại lệ như việc sa thải nhân sự trong điều tra dân số năm 2010 (-167,000) và đợt phục hồi sau COVID năm 2021 (+850,000), mức trung bình cho NFP tháng 7 vào khoảng trên 200,000 việc làm.

3 lần bất ngờ lớn gần đây và phản ứng thị trường với USD & S&P 500

Ba lần tạo bất ngờ lớn nhất (+100,000 việc làm) đều xảy ra từ năm 2021 đến nay.

Lần gần nhất là ngày 5/1/2024 với mức tăng +106,000 việc làm vượt dự báo, khiến lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng 10 điểm cơ bản, từ dưới lên trên 4% (trước đó có xu hướng giảm). Lợi suất tiếp tục tăng sau đó, trong khi chỉ số chứng khoán ngừng điều chỉnh và tăng tới 12% trong ba tháng tiếp theo.

Một bất ngờ lớn khác diễn ra vào ngày 7/6/2024 nhưng theo chiều hướng tiêu cực: giảm 55,000 việc làm so với kỳ vọng, khiến thị trường chao đảo bởi lo ngại “hạ cánh cứng” (Hard Landing) — tuy nhiên kịch bản này không xảy ra. Giá trái phiếu bắt đầu điều chỉnh giảm, kéo theo đợt sụt giảm 10% của chỉ số chứng khoán trong tháng 7/2024 và dòng vốn chảy khỏi các giao dịch vay mượn (carry trades) cũng giảm mạnh.

Cùng xu hướng này, lợi suất trái phiếu 10 năm đã giảm mạnh từ 4.40% đầu tháng 6 xuống mức thấp 3,63% vào tháng 9/2024.

Bất ngờ thứ ba là ngày 26/10/2023, khi thị trường đang định giá khả năng Fed cắt giảm lãi suất lần đầu và dự báo việc làm Mỹ sẽ chậm lại — tuy nhiên báo cáo tăng +166,000 việc làm vượt kỳ vọng khiến chỉ số chứng khoán bật tăng 1.2% trong phiên, tạo đáy quan trọng cho đà giảm giá. Lợi suất trái phiếu 10 năm tăng 11 điểm cơ bản trong phiên đó trước khi giảm dần do thị trường điều chỉnh kỳ vọng về kịch bản “hạ cánh nhẹ” trong bối cảnh lạm phát cao.

Những gì có thể kỳ vọng từ báo cáo lần này

Các chỉ số chứng khoán đã trải qua giai đoạn biến động mạnh, phục hồi ấn tượng sau những đòn thuế quan đầu năm 2025 của Trump, vốn từng dấy lên lo ngại về suy thoái toàn cầu.

Sau đợt điều chỉnh 20% từ đỉnh cao kỷ lục, các chỉ số chính của Mỹ đang hồi phục khoảng 30%, với đáy thị trường hình thành vào tháng 4 ngay sau các thông báo về Ngày Giải phóng (Liberation Day).

Điều thị trường đã phản ánh:

Tâm lý phấn khích bùng lên sau khi xung đột Israel-Iran lắng xuống, đẩy Nasdaq và S&P lên đỉnh cao mới, các chỉ số toàn cầu khác cũng giao dịch gần hoặc vượt mức đỉnh lịch sử. Những nỗi sợ về suy giảm hoạt động toàn cầu do chiến tranh thương mại và stagflation gần như đã biến mất, nhờ xu hướng “giao dịch TACO” (Trump Always Chickens Out – Trump luôn rút lui vào phút chót).

Ý tưởng chủ đạo là dù có nhiều đe dọa, các thỏa thuận cuối cùng vẫn được ký kết và nền kinh tế dẫn đầu thế giới vẫn giữ được sức mạnh. Trên thực tế, tỷ lệ thất nghiệp vẫn ổn định dù tâm lý tiêu dùng dao động mạnh từ đầu năm.

Kỳ vọng phản ứng thị trường (với lưu ý thị trường luôn khó đoán):

Nếu dữ liệu thấp hơn kỳ vọng (miss): Đây sẽ là kịch bản gây chấn động nhất, khi USD bị bán tháo, thị trường xác nhận lo ngại về sức khỏe kinh tế Mỹ — dẫn đến bán tháo cổ phiếu, USD giảm giá mạnh, lợi suất trái phiếu hạ sâu và giá vàng tăng. Mức độ biến động tùy thuộc vào độ lớn của sự sai lệch.

Nếu dữ liệu vượt kỳ vọng (beat): Xu hướng tăng tiếp tục — cổ phiếu tăng, lợi suất tăng do giảm kỳ vọng cắt giảm lãi suất của Fed, USD mạnh lên rõ rệt, vàng giảm giá, giá dầu tăng.

Nếu dữ liệu gần đúng kỳ vọng (+/- 5,000 việc làm): Thị trường sẽ có phản ứng nhẹ như chốt lời nhẹ — USD hồi phục nhẹ, một số nhà đầu tư chốt lời cổ phiếu, giá cổ phiếu tiếp tục đi lên với tốc độ chậm hơn, khả năng dao động trong vùng giá ổn định, vàng giảm nhẹ, lợi suất trái phiếu tăng nhẹ.