Ngành sản xuất Nhật Bản đã có bước chuyển tích cực trong tháng 6, ghi nhận mức tăng trưởng lần đầu tiên sau hơn một năm nhờ sự gia tăng trong sản lượng. Tuy nhiên, bức tranh tổng thể vẫn còn nhiều thách thức khi nhu cầu yếu và các đơn hàng mới tiếp tục suy giảm trong bối cảnh bất ổn về thuế quan từ Mỹ – theo khảo sát khu vực tư nhân công bố hôm thứ Ba.

Chỉ số Quản lý Mua hàng (PMI) sản xuất Nhật Bản do au Jibun Bank thực hiện, đạt 50.1 trong tháng 6, tăng nhẹ so với mức 49.4 của tháng 5. Dù thấp hơn dự báo thị trường là 50.4, chỉ số này vẫn vượt ngưỡng 50 – mốc phân biệt giữa tăng trưởng và suy giảm – lần đầu tiên kể từ tháng 5/2024.

Trong các chỉ số thành phần, sản lượng đã tăng trở lại, kết thúc chuỗi chín tháng liên tiếp suy giảm. Một số doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết họ lạc quan hơn về triển vọng nhu cầu, trong khi những doanh nghiệp khác cho rằng việc tăng sản lượng phản ánh nỗ lực giải quyết khối lượng công việc tồn đọng.

Chỉ số đo kỳ vọng sản lượng tương lai của các nhà sản xuất cũng tăng lên mức cao nhất trong vòng năm tháng, cho thấy tâm lý tích cực hơn đang dần trở lại. Bên cạnh đó, số lượng việc làm tiếp tục tăng trong tháng 6, đánh dấu tháng thứ bảy liên tiếp thị trường lao động ngành sản xuất ghi nhận mở rộng.

Tuy nhiên, theo bà Annabel Fiddes – Giám đốc kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, đơn vị thực hiện khảo sát – môi trường nhu cầu vẫn rất khó khăn. “Các nhà sản xuất tiếp tục chứng kiến sự sụt giảm trong doanh số bán hàng, cả trong nước lẫn quốc tế,” bà cho biết. “Dù vậy, triển vọng lạc quan hơn đã thúc đẩy họ tăng cường tuyển dụng và lần đầu tiên nâng sản lượng trong vòng một năm qua.”

Fiddes nhấn mạnh rằng để ngành sản xuất Nhật Bản có thể phục hồi vững chắc, cần có sự cải thiện thực sự về nhu cầu tiêu dùng – yếu tố hiện đang bị kìm hãm bởi những bất ổn xoay quanh chính sách thuế quan của Mỹ.

Thực tế, các đơn hàng mới đã giảm trong tháng thứ 25 liên tiếp, với tốc độ suy giảm nhanh hơn so với tháng trước. Đặc biệt, các đơn hàng xuất khẩu cũng tiếp tục giảm, duy trì đà đi xuống bắt đầu từ tháng 2 năm 2022.

Một số doanh nghiệp cho biết sự mơ hồ trong chính sách thuế quan của Mỹ đang ảnh hưởng rõ rệt đến hoạt động kinh doanh – đặc biệt là trong các lĩnh vực nhạy cảm như bán dẫn và ô tô. Đây là những ngành đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế sản xuất định hướng xuất khẩu của Nhật Bản.

Trước tình hình này, chính phủ Nhật Bản đang tích cực vận động để được miễn trừ khỏi các biện pháp thuế quan của Mỹ – đặc biệt là đối với ngành công nghiệp ô tô trong nước. Đây là lĩnh vực có tầm quan trọng chiến lược, không chỉ đối với xuất khẩu mà còn với tăng trưởng kinh tế toàn diện.

Về chi phí sản xuất, khảo sát cũng cho thấy các doanh nghiệp đang phải đối mặt với áp lực lạm phát ngày càng lớn. Các chỉ số về giá đầu vào và đầu ra đều tăng so với tháng trước, trong bối cảnh giá nguyên vật liệu, nhân công và năng lượng đồng loạt leo thang.