Phiên giao dịch đầu tuần mở ra như một chuyến tàu lượn siêu tốc địa chính trị, với tâm lý thị trường căng như dây đàn, sẵn sàng đối mặt với những biến động lớn. Nhưng đến khi đóng cửa, nhà đầu tư như thể đã bật champagne ăn mừng. Dầu thô thực hiện cú xoay chuyển 13 điểm ngoạn mục, đồng USD tự trượt chân trên chính sức nặng của mình, và thị trường chứng khoán khép lại bằng một vòng chiến thắng. Đó là một ngày mà vị thế bị thổi bay, câu chuyện bị viết lại, và những ai giao dịch dựa trên tiêu đề ngày hôm qua đều nhận cú đánh từ thực tại.

Ngay từ đầu phiên, tâm lý sợ hãi chiếm ưu thế tuyệt đối: dầu Brent bật tăng 6%, không phận vùng Vịnh đóng kín như két sắt, và đồng USD tăng tốc theo kịch bản “nếu điều đó xảy ra” liên quan đến eo biển Hormuz. Iran vừa bị tấn công, và thị trường định giá rủi ro trả đũa như thể đó chỉ mới là màn dạo đầu cho một vòng xoáy nguy hiểm.

Nhưng Tehran phản ứng một cách kiềm chế. “Đòn trả đũa” chỉ nhắm vào một căn cứ của Mỹ ở Qatar — đủ lớn để lên trang nhất, nhưng đủ nhỏ để không gây chấn động thị trường năng lượng. Các tuyến vận tải dầu vẫn thông suốt. Không có mối đe dọa rõ ràng nào đối với Hormuz. Đó là một phản ứng có kiểm soát, với "chế độ an toàn" được kích hoạt. Khi điều này trở nên rõ ràng, phần bù rủi ro chiến tranh lập tức bị rút khỏi giá dầu. Brent quay đầu giảm 7%, xuyên thủng đường trung bình 200 ngày như tờ giấy thấm nước, trong khi thị trường cổ phiếu đánh hơi thấy tín hiệu ổn định và bật tăng mạnh.

Điều biến phiên giao dịch tại Mỹ trở thành một cú bứt phá mang đậm dấu ấn tâm lý chấp nhận rủi ro không chỉ là cảm giác nhẹ nhõm — mà là một sự xoay trục vĩ mô. Khi giá dầu sụp đổ, sự chú ý lập tức quay lại với Fed. Và những gì họ thấy là một sự dịch chuyển chính sách đang tăng tốc, không chỉ đến từ các nhân vật ôn hòa quen thuộc như Waller và Goolsbee, mà đặc biệt từ Phó Chủ tịch Michelle Bowman — một tiếng nói cứng rắn có sức nặng. Việc bà hé lộ khả năng cắt giảm lãi suất ngay trong tháng Bảy chính là tín hiệu nhấp nháy cho thấy trọng tâm tại Fed đang thay đổi.

Nếu cú sốc năng lượng lắng dịu và kỳ vọng lạm phát không còn bị neo ở mức cao, thì các yếu tố như thị trường lao động suy yếu và tăng trưởng chậm chạp sẽ quay lại giữ tay lái. Động thái hôm thứ Hai không đơn thuần là phản ứng tâm lý — mà là chỉ báo cho thấy thị trường giờ đây xem việc nới lỏng chính sách là điều kiện ít ràng buộc hơn và có thể xảy ra sớm hơn.

Trong bối cảnh đó, phiên điều trần của Chủ tịch Powell trước Quốc hội tuần này sẽ là điểm uốn tiếp theo. Liệu ông sẽ bảo vệ “biểu đồ chấm” hiện tại, nhập cuộc cùng làn sóng ôn hòa, hay chọn phương án trung dung để duy trì cân bằng? Rủi ro không nằm ở điều ông phát ngôn — mà ở cách thị trường tiếp nhận và diễn giải những phát ngôn ấy.

Đà suy yếu của đồng USD đã vượt qua ngưỡng điều chỉnh kỹ thuật thông thường, và giờ đây mang tính cấu trúc. Nó đang hướng đến nửa đầu năm tồi tệ nhất kể từ 1986 — và đây không phải là nhiễu loạn ngắn hạn, mà là kết quả của thay đổi vị thế. Các dòng tiền lớn ở châu Âu đang giảm sở hữu USD, gia tăng phòng ngừa rủi ro và tái phân bổ danh mục trên quy mô toàn cầu. Tuy nhiên, áp lực thực sự lại đến từ phía đông: phần lớn đà giảm gần đây diễn ra trong phiên giao dịch châu Á, cho thấy các nhà đầu tư trái phiếu Mỹ trong khu vực đang tích cực phòng ngừa rủi ro tiền tệ.

Đây là phiên bản ngoại hối của “áp lực thụ động” — không phải là làn sóng bán tháo hoảng loạn, mà là quá trình phi USD hóa có chủ đích, thông qua phòng ngừa rủi ro, đa dạng hóa và cơ cấu lại danh mục, làm đồng bạc xanh suy yếu từng bước. Không ồn ào, không dồn dập — chỉ là một sự xoay trục có phương pháp.

Tình hình trên thị trường trái phiếu cũng không hỗ trợ nhiều. Lợi suất ngày càng giảm trong khi triển vọng tài khóa bị phủ bóng bởi bất định thuế quan, làm suy giảm sức hấp dẫn của việc nắm giữ trái phiếu Mỹ không phòng hộ tiền tệ. Thêm vào đó là một làn sóng tăng năng suất do AI thúc đẩy và khả năng Mỹ hưởng lợi từ tái định vị chuỗi cung ứng — trớ trêu thay, đồng USD lại đang giảm ngay khi dòng vốn cơ bản có thể sắp quay đầu có lợi cho nó.

Đó là một sai lệch định giá. Nếu Powell thừa nhận sự xoay trục của Bowman, và thị trường bắt đầu định giá trước các đợt cắt giảm lãi suất mà không cần đợi lạm phát rõ ràng hạ nhiệt, xu hướng bán ra đồng USD có thể còn tiếp diễn. Tuy nhiên, nếu chính sách thuế quan của Trump cùng làn sóng năng suất do AI dẫn dắt thay đổi kỳ vọng cơ bản, thì sự đồng thuận hiện tại về việc bán đồng bạc xanh hoàn toàn có thể bị đảo ngược.

Tóm lại: thị trường hiện tại là kẻ nghiện đà tăng, và lúc này đang chạy theo những dòng chảy “thấy đúng đúng”. Nhưng bên dưới bề mặt là một sự tái cấu trúc vĩ mô đang hình thành. Bỏ lỡ điểm chuyển tiếp này, và bạn không chỉ chậm chân — bạn đang giao dịch dựa trên cái bóng của một thế giới không còn tồn tại nữa.