Đại dịch đã làm thay đổi mô hình chi tiêu của người tiêu dùng và làm gián đoạn nguồn cung cấp năng lượng, hàng hóa lâu bền, thực phẩm và quần áo.

Câu chuyện lạm phát chắc chắn sẽ trở thành một vấn đề lớn vào năm 2022, khi Cục Dự trữ Liên bang thắt chặt chính sách tiền tệ, thị trường chứng khoán rung chuyển và một cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ quan trọng đang đến gần.

Trong phân tích này, tôi sẽ kiểm tra xem lạm phát đến từ đâu và không đến từ đâu.

Bốn mục trong ngân sách hộ gia đình

Phần lớn mức tăng trong năm ngoái nằm ở 3 khoản mục lớn trong ngân sách của một gia đình điển hình: năng lượng, xe cộ, chỗ ở và thực phẩm. Bốn mặt hàng đó đại diện cho khoảng 61% giao dịch mua của người tiêu dùng nhưng chiếm 79% mức lạm phát mà chúng ta đã trải qua trong 12 tháng qua.

Giá năng lượng là yếu tố đóng góp lớn nhất vào lạm phát trong năm. Mặc dù năng lượng chiếm ít hơn 8% ngân sách hộ gia đình thông thường, nhưng nó chiếm khoảng 26% lạm phát. Tin tốt: Cung và cầu năng lượng toàn cầu dường như đang cân bằng trở lại. Giá năng lượng thực tế đã giảm 1.1% trong tháng 12.

Xe cộ chiếm khoảng 21% lạm phát trong năm 2021 và 32% trong CPI của tháng 12, mặc dù chúng cũng chỉ chiếm khoảng 8% ngân sách của người tiêu dùng. Các nhà sản xuất ô tô vẫn đang gặp khó khăn trong việc mua phụ tùng, và doanh số bán ô tô mới đã sụt giảm trong tháng 12 do hàng tồn kho vẫn ở mức thấp kỷ lục. Việc thiếu nguồn cung đã đẩy giá xe mới tăng 1.3% và giá xe cũ tăng 3.5% trong tháng 12.

Nhà ở và thực phẩm

Cho đến nay, nhà ở là phần chi tiêu dịch vụ lớn nhất, chiếm khoảng một phần ba tổng ngân sách của người tiêu dùng. Chi phí sở hữu nhà và tiền thuê nhà đã bắt đầu tăng tốc, một phản ứng chậm trễ trước mức tăng mạnh mẽ của giá nhà kể từ khi đại dịch bắt đầu.

Ngược lại, giá thực phẩm rất linh hoạt. Bởi vì người tiêu dùng mua thực phẩm mọi lúc, họ nhận thấy ngay khi giá tăng. Giá thực phẩm tăng 6.5% vào năm 2021 và tăng với tốc độ 10.8% trong 3 tháng qua.

Lạm phát KHÔNG đến từ đâu

Tin tức lạm phát không phải là xấu ở tất cả mọi nơi. Một số mặt hàng mà mọi người đã từng lo lắng rất nhiều trong quá khứ gần đây lại tỏ ra khá ổn.

Ví dụ, chăm sóc sức khỏe là mối quan tâm lớn trong thập kỷ trước khi Obamacare được ban hành vào năm 2010. Nhưng trong năm qua, bất chấp tình trạng khẩn cấp về sức khỏe khủng khiếp, giá chăm sóc y tế chỉ tăng 2.1%. Giá thuốc theo toa không đổi và giá bảo hiểm y tế giảm 1.2% do chính phủ tăng trợ cấp. Tuy nhiên, giá chăm sóc y tế đang tăng nhanh từ mức thấp. Trong 3 tháng qua, chúng tăng với tỷ lệ 4.1%.

Học phí đại học, vốn đã tăng với tốc độ 6.7% hàng năm trong những năm sau 2000 và 3.4% trong những năm sau 2010, lại chỉ tăng 1.8% vào năm 2021.