1. Tại sao Fitch hạ xếp hạng tín dụng của Mỹ?

Fitch cho biết việc hạ xuống xếp hạng AA+ phản ánh “sự xuống cấp trong quản trị”, “thể hiện qua các lần bế tắc về nợ lặp đi lặp lại và các giải pháp vào phút chót”. Đó là bởi vì cứ sau vài năm, Hoa Kỳ lại phải đối mặt với cảnh vỡ nợ. Một đạo luật từ năm 1917 định ra một mức trần nợ, chỉ có thể được nâng lên khi có thỏa thuận của Quốc hội và tổng thống. Lo ngại bao trùm lên toàn bộ Hoa Kỳ trong nửa đầu năm 2023 khi nợ của nước này ghi nhận tăng trưởng nguy hiểm lên giới hạn gần 31.4 nghìn tỷ USD. Bế tắc được giải quyết vào cuối tháng 5, nhưng một lần nữa dấy lên sự thiếu chắc chắn về cam kết của các nhà lãnh đạo chính trị Hoa Kỳ trong việc bỏ ngoài tai những khoản chi mạo hiểm và đáp ứng các khoản hoàn trả trái phiếu khi gánh nặng nợ chồng chất.

2. Ý nghĩa của xếp hạng AA+?

Xếp hạng AA+ thấp hơn AAA một bậc, nghĩa là Hoa Kỳ không còn được Fitch đánh giá là có “chất lượng tín dụng cao nhất”. Trong khi xếp hạng AA biểu thị “kỳ vọng về rủi ro vỡ nợ rất thấp”, thì đó là một bước thụt lùi so với “kỳ vọng thấp nhất về rủi ro vỡ nợ” đối với người vay AAA. Tương tự, xếp hạng cao nhất chỉ được ấn định trong trường hợp có “năng lực mạnh đặc biệt” để đáp ứng các cam kết tài chính, trong khi điểm tín dụng AA cho thấy “năng lực rất mạnh”. Fitch được coi là công ty nhỏ nhất trong số “ba công ty xếp hạng lớn nhất thế giới” bao gồm Moody's và S&P.

3. Trái phiếu chính phủ được xếp hạng như thế nào?

Các công ty xếp hạng đánh giá sức khỏe tài chính của các tổ chức phát hành, bao gồm cả chính phủ và cho họ điểm tín dụng để xếp hạng khả năng thanh toán nợ. Các nhà đầu tư thường dựa vào xếp hạng tín dụng khi mua trái phiếu. Đánh giá của các công ty xếp hạng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định số tiền lãi mà người vay phải trả để huy động vốn. Tuy nhiên, lãi suất của Mỹ bị kìm hãm bởi nhu cầu đối với đồng USD và trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ, vốn được coi là tài sản phi rủi ro tiêu chuẩn của thế giới. Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cho biết trong tuyên bố sau khi Mỹ bị hạ xếp hạng rằng động thái này là "tùy tiện và dựa trên dữ liệu lỗi thời" và điều này sẽ không thay đổi quan điểm của nhà đầu tư về nợ chính phủ Mỹ. Tuy nhiên, lợi suất trái phiếu 30 năm đã tăng lên mức cao nhất trong gần 9 tháng qua trước khi xếp hạng bị hạ, khi Mỹ chuẩn bị tăng phát hành trái phiếu để bù đắp cho cho thâm hụt ngân sách ngày càng lớn.

4. Việc hạ xếp hạng có ý nghĩa gì đối với thị trường?

Khi S&P hạ xếp hạng tín dụng của Hoa Kỳ vào năm 2011, đã có nhiều lo ngại cho nền kinh tế Hoa Kỳ vào thời điểm châu Âu đang trong cuộc khủng hoảng nợ công. Dù vậy, động thái này ít tác động lâu dài. Các nhà đầu tư đổ tiền vào tài sản của Mỹ và lợi suất trái phiếu chính phủ giảm vào cuối năm. Một phần do nền kinh tế Mỹ vẫn tràn đầy sức mạnh, đồng thời Liên minh châu Âu đang phải vật lộn để bảo vệ liên minh tiền tệ của mình. Khoảng thời gian này, thị trường tài chính cũng lo ngại về nền kinh tế Mỹ, nhưng sự tập trung đổ dồn vào chu kỳ lãi suất tăng mạnh mẽ của Cục Dự trữ Liên bang trong nhiều thập kỷ để dập tắt lạm phát. Do đó, những gì Fed làm có khả năng ảnh hưởng lớn hơn nhiều đến lãi suất của Hoa Kỳ so với việc Fitch giảm xếp hạng. Khác với Fitch, Moody's vẫn giữ xếp hạng cao nhất cho Hoa Kỳ.

5. Điều này có ý nghĩa gì đối với các xếp hạng khác?

Nhóm các quốc gia nằm trong top xếp hạng tín dụng cao nhất đang giảm dần. Úc, Đức, Singapore và Thụy Sĩ vẫn có xếp hạng hàng đầu từ cả ba công ty, theo dữ liệu tổng hợp bởi Bloomberg. Fitch cũng đánh giá Canada ở mức AA+. Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau Mỹ, được A+, thấp hơn ba bậc. Xếp hạng của một quốc gia có thể đóng vai trò là mức trần cho xếp hạng của các công ty ở quốc gia đó, nhưng không đúng trong mọi trường hợp. Số lượng các công ty được xếp hạng AAA từ các công ty xếp hạng Big3 đang giảm dần, bao gồm cả những cái tên quen thuộc như Microsoft và Johnson & Johnson.