Valdis Dombrovskis, phó chủ tịch điều hành của Ủy ban châu Âu (EC), cho biết trong bài phát biểu quan trọng tại Đại học Thanh Hoa: “Việc thiếu sự có đi có lại và sân chơi bình đẳng từ Trung Quốc, cùng với những thay đổi địa chính trị rộng lớn hơn, buộc châu Âu trở nên quyết đoán hơn”.

“EU hoan nghênh sự cạnh tranh. Điều này giúp cho các doanh nghiệp Châu Âu mạnh mẽ hơn và đổi mới hơn. Tuy nhiên, cạnh tranh phải công bằng và chúng tôi sẽ quyết đoán hơn trong việc giải quyết sự bất công”.

Chuyến đi của Dombrovskis trùng hợp với thời điểm EU tăng cường các biện pháp thương mại phòng thủ. EU hồi đầu tháng 9 đã phát động một cuộc điều tra chống trợ cấp đối với xe điện của Trung Quốc. Khối cho rằng điều này là cần thiết để bảo vệ việc làm và chuỗi cung ứng trong nước vì Trung Quốc đưa xe giá rẻ tràn ngập thị trường một cách không công bằng.

Bộ Thương mại Trung Quốc chỉ trích cuộc điều tra là “hành động bảo hộ trắng trợn”. Vấn đề xe điện dự kiến ​​sẽ được đưa vào chương trình nghị sự của ông Dombrovskis trong chuyến thăm Trung Quốc của ông.

Khi được hỏi về tuyên bố rằng nước này đã tạo ra một sân chơi không bình đẳng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wang Wenbin gọi Trung Quốc là một “quốc gia dựa trên luật pháp”.

“Trung Quốc không phải là nguồn gốc của rủi ro, mà là một lực lượng trung thành để ngăn chặn và phân tán rủi ro”, ông Wang nói. “Trung Quốc là đối tác hợp tác quan trọng của EU. Đóng cửa Trung Quốc dưới danh nghĩa giảm rủi ro là vứt bỏ các cơ hội hợp tác, ổn định và phát triển.”

Ngoài sự kiện hôm thứ Hai với Thủ tướng He Lifeng, người đứng đầu thương mại EU cũng sẽ tổ chức các cuộc gặp song phương với các đối tác và gặp gỡ các đại diện doanh nghiệp châu Âu ở cả Thượng Hải và Bắc Kinh.

Theo nguồn tin, Dombrovskis dự kiến ​​sẽ cho Bắc Kinh biết rằng cần có những thỏa thuận cụ thể trong nỗ lực thiết lập lại mối quan hệ.

Trong bài phát biểu của mình, Dombrovskis lập luận rằng chiến lược giảm thiểu rủi ro của EU không mang tính bảo hộ. Ông nói thêm rằng các kế hoạch của EU không phụ thuộc vào từng quốc gia.

Các cuộc đàm phán hiện tại cũng có thể là bước đệm cho hội nghị thượng đỉnh giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Chủ tịch EU Ursula von der Leyen vào cuối năm nay.

“Chúng ta có thể chọn con đường hướng tới mối quan hệ đôi bên cùng có lợi. Một nền tảng dựa trên thương mại và đầu tư cởi mở, công bằng, chung tay giải quyết những thách thức lớn của thời đại”, Dombrovskis cho biết.

“Hoặc, chúng ta có thể chọn một con đường dần tách xa. Nơi mà những lợi ích chung mà hai bên được hưởng trong những thập kỷ gần đây suy yếu và mờ nhạt”.

Rạn nứt Ukraina

Dombrovskis cũng trích dẫn những thách thức liên quan đến cuộc chiến của Nga ở Ukraine, cho rằng những khác biệt về xung đột có thể gây ra rạn nứt giữa Brussels và Bắc Kinh.

“Chúng tôi rất khó hiểu lập trường của Trung Quốc về cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine, vì điều đó vi phạm các nguyên tắc cơ bản của chính Trung Quốc”, ông nói, đồng thời trích dẫn toàn vẹn lãnh thổ là “nguyên tắc then chốt đối với Trung Quốc trong ngoại giao quốc tế”.

EU đã tạo sức ép lên Bắc Kinh và sử dụng đòn bẩy của mình để thuyết phục Moscow chấm dứt tấn công ở Ukraine. Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel kêu gọi Trung Quốc tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc diễn ra ở New York vừa qua để “hợp lực thuyết phục Nga chấm dứt cuộc chiến gây nhiều tổn thương này”.

Dombrovskis cũng lưu ý những lo ngại khác đối với Trung Quốc liên quan tới chiến tranh, bao gồm cả những lo ngại liên quan đến an toàn thực phẩm và rủi ro uy tín.

Ông nói: “Bằng cách tăng giá năng lượng và thúc đẩy lạm phát, chiến tranh đang làm suy yếu nền kinh tế toàn cầu”, đồng thời cho biết thêm rằng những điều này “ảnh hưởng trực tiếp đến Trung Quốc” với vai trò là một cường quốc sản xuất.

Dombrovskis cho biết, quan điểm của Bắc Kinh trong cuộc chiến cũng “ảnh hưởng đến hình ảnh của đất nước, không chỉ với người tiêu dùng châu Âu mà còn với các doanh nghiệp”.