Dấu chấm hết cho đặc quyền tối cao của đồng Đô La Mỹ?

Dấu chấm hết cho đặc quyền tối cao của đồng Đô La Mỹ?

09:59 09/10/2020

Một sự sụp đổ có khả năng cao sẽ xảy ra do sự suy giảm của tiết kiệm nội địa và thâm hụt tài khoản vãng lai.

Câu hỏi này, từng được đặt ra vào thập niên 60 bởi cựu bộ trưởng tài chính Pháp (sau này là tổng thống) Valéry Giscard d’Estaing, đang dần có lời giải. Giscard chỉ trích một Hoa Kỳ đã tận dụng vị thế đặc quyền của mình như là đồng tiền dự trữ thống trị của thế giới và thu hút dòng tiền tự do từ phần còn lại của thế giới để hỗ trợ mức sống xa hoa của mình. Và đặc quyền đó có thể sắp bị tước đi. Đồng Đô La đang suy giảm và rất có thể sẽ giảm tới 35% vào cuối năm 2021.

Lý do chính là tác động qua lại giữa suy giảm tiết kiệm trong nước và thâm hụt tài khoản vãng lai. Trong quý 2 năm 2020, tiết kiệm ròng trong nước – mức tiết kiệm được điều chỉnh theo khấu hao của hộ gia đình, doanh nghiệp và khu vực chính phủ - lần đầu tiên đã giảm về mức âm kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Ở mức -1.2% trong quý thứ hai, tiết kiệm ròng trong nước tính theo thu nhập quốc dân thấp hơn 4.1% so với quý đầu tiên, mức lao dốc hàng quý mạnh nhất kể từ năm 1947.

Cũng không hề bất ngờ khi thâm hụt tài khoản vãng lai gia tăng ngay sau đó. Thiếu hụt tiết kiệm trong nước và mong muốn đạt được tăng trưởng, Mỹ đã tận dụng đặc quyền tối cao của mình để vay thặng dư tiết kiệm nước ngoài. Việc làm này đẩy thâm hụt tài khoản vãng lai lên đến -3.5% tổng sản phẩm quốc nội trong quý II - thấp hơn 1.4% so với quý I và cũng là mức độ xói mòn hàng quý mạnh nhất được ghi nhận.

Sự suy giảm trên tỷ lệ tiết kiệm nội địa Hoa Kỳ đã hình thành từ lâu. Nguồn: FT  

Mặc dù sự bùng phát ngân sách dành cho các vấn đề liên quan đến Covid-19 là nguồn gốc tức thời dẫn đến thâm hụt ngân sách liên bang, thực tế thì hiểm họa đã chờ sẵn để xảy ra từ trước. Trong thời kỳ đại dịch, tỷ lệ tiết kiệm nội địa ròng trung bình chỉ đạt 2.9% tổng thu nhập quốc dân từ năm 2011 đến 2019, chưa bằng một nửa so với mức trung bình 7% từ năm 1960 đến năm 2005. Lớp đệm mỏng này khiến Mỹ dễ bị ảnh hưởng bởi bất kỳ cú sốc nào chứ chưa nói đến Covid.

Khi thâm hụt ngân sách chồng chất trong những năm tới, áp lực từ sự sụt giảm tiết kiệm trong nước và tài khoản vãng lai sẽ tăng lên. Các ước tính mới nhất của Văn phòng Ngân sách Quốc hội đưa mức thâm hụt liên bang ở mức 16% tổng sản phẩm quốc nội vào năm 2020 trước khi giảm xuống “chỉ” 8.6% vào năm 2021. Giả sử Quốc hội Hoa Kỳ cuối cùng đồng ý với một vòng cứu trợ tài khóa khác, con số thâm hụt lớn hơn nhiều cho năm 2021 là có thể xảy ra.

Tỷ lệ tiết kiệm của các hộ gia đình Mỹ qua các năm. Nguồn: FT

Điều đó sẽ đưa tỷ lệ tiết kiệm ròng của Hoa Kỳ âm sâu hơn so với thời kỳ khủng hoảng toàn cầu. Và nó vô cùng đáng ngại cho tương lai của nước Mỹ. Trên thực tế, sau khi trích hết khấu hao từ hàng loạt tòa nhà và cơ sở hạ tầng cũ, Mỹ sẽ cần khoản tiết kiệm ròng cần thiết để mở rộng năng lực sản xuất. Nếu không vay vốn tiết kiệm thặng dư từ nước ngoài, tăng trưởng trở nên bất khả thi. Và tài khoản vãng lai sẽ tiếp tục thâm hụt nặng nề hơn là hệ quả tất yếu.

Và đó sẽ là lúc đồng Đô La mất đi đặc quyền tối cao. Với vị thế của Mỹ là đồng tiền dự trữ thống trị của thế giới đang dần bị xói mòn kể từ năm 2000, các tổ chức cho vay nước ngoài có thể sẽ yêu cầu nhiều điều khoản đối với khoản tài trợ khổng lồ từ bên ngoài. Các điều khoản này thường tồn tại dưới 2 dạng – lãi suất hoặc điều chỉnh tỷ giá. Cục Dự trữ liên bang Mỹ Fed gần đây đã điều chỉnh chiến lược theo mức trung bình của lạm phát thay cho một mục tiêu cụ thể, cam kết sẽ giữ lãi suất chính sách gần mức 0 trong vài năm tới. Điều đó có nghĩa là kênh lãi suất đã đóng lại. Và kết quả là tài khoản vãng lai sẽ bị điều chỉnh thông qua đồng Đô La suy yếu hơn.

Thâm hụt tài khoản vãng lai của Hoa Kỳ  từ năm 1980 tới nay. Nguồn: FT

Giá trị cao của đồng Đô La khiến nó đặc biệt dễ bị tổn thương. Bất chấp những đợt sụt giảm gần đây, tỷ giá thực (REER) của đồng Đô La vẫn cao hơn mức thấp nhất vào tháng 7 năm 2011. Điều này khiến đồng bạc xanh trở thành đồng tiền được định giá cao nhất thế giới, cũng như Mỹ bị cuốn vào vòng xoáy tiết kiệm – tài khoản vãng lai chưa từng có.

Giá trị của tiền tệ là tương đối. Đồng Đô La luôn được hưởng lợi từ cái gọi là TINA (There is no alternative) – không có đồng tiền nào có thể thay thế. Tuy nhiên điều đó cần được xem xét lại. Thỏa thuận ngày 21/07 về quỹ Next Generation tại EU trị giá 750 tỷ Euro cuối cùng đã thiết lập lại chính sách tài khóa toàn châu Âu. Điều đó sẽ là bàn đạp cho đồng Euro bị định giá thấp. Đồng Nhân dân tệ, vàng và các đồng tiền kỹ thuật số cũng sẽ là lựa chọn thay thế cho đồng Đô La bất khả chiến bại một thời.

Chỉ số đồng Đô La Mỹ đã giảm 33% trên giá trị thực ở cả thập niên 70, giữa thập niên 80 và giảm thêm 28% trong giai đoạn 2002 tới 2011. Trong 3 giai đoạn đó, tỷ lệ tiết kiệm trong nước ròng trung bình là 4.9% (so với -1.2% ngày nay) và thâm hụt tài khoản vãng lai là -2.5% tổng sản phẩm quốc nội (so với -3.5% hiện nay). Với việc Hoa Kỳ đang phung phí đặc quyền tối cao của mình, đồng Đô La sẽ càng dễ chịu tổn thương hơn trước một đợt điều chỉnh mạnh. Một mùa đông dài và lạnh lẽo đang đến gần.

Broker listing

Cùng chuyên mục

[Kaiko Research] Báo cáo tuần: Thao túng giá Bitcoin, EtherFi đang bay cao và những câu chuyện trên thị trường tiền điện tử khác
Tuấn Hưng

Tuấn Hưng

Junior Analyst

[Kaiko Research] Báo cáo tuần: Thao túng giá Bitcoin, EtherFi đang bay cao và những câu chuyện trên thị trường tiền điện tử khác

Bitcoin kết thúc tuần 18-24/3 trong với việc giảm giá xuống còn 67 nghìn USD trong bối cảnh dòng tiền chảy ra khỏi GBTC ngày càng tăng. Trong một tin tức khác, Blackrock đã tiết lộ quỹ token hóa đầu tiên của mình trên Ethereum trong khi Genesis đã đạt được thỏa thuận trị giá 21 triệu USD với SEC và Ethereum Foundation được cho là đang phải đối mặt với cuộc điều tra của cơ quan quản lý. Tuần này chúng ta sẽ bàn luận về việc mất giá đột ngột của Bitcoin, biến động giá trong ngày đang gia tăng, dự án Ether.Fi airdrop token cho người dùng và khả năng phục hồi của Bitcoin trước việc lợi suất gia tăng.
NHTW Nhật Bản đã chấm dứt kỷ nguyên lãi suất âm như thế nào và gợi mở điều gì trong thời gian tới?
Tạ Thị Giang

Tạ Thị Giang

Junior Analyst

NHTW Nhật Bản đã chấm dứt kỷ nguyên lãi suất âm như thế nào và gợi mở điều gì trong thời gian tới?

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đã nâng lãi suất ngắn hạn từ -0.1% lên 0.1%, trở thành ngân hàng trung ương cuối cùng thoát khỏi chính sách lãi suất âm. Tăng lương vượt quá dự kiến ​​là động lực chính thúc đẩy BOJ thay đổi chính sách, các thay đổi khác bao gồm chấm dứt Kiểm soát Đường cong Lợi suất và giảm mua một số tài sản nhất định.
[Kaiko Research] Báo cáo tuần thứ ba của tháng Ba về thị trường tiền điện tử
Tuấn Hưng

Tuấn Hưng

Junior Analyst

[Kaiko Research] Báo cáo tuần thứ ba của tháng Ba về thị trường tiền điện tử

Bitcoin đã chứng kiến một sự biến động mạnh trong tuần qua và vượt qua mức đỉnh mọi thời đại trước khi mất giá và đóng cửa tuần giảm điểm. Coinbase đang lên kế hoạch bán trái phiếu trị giá 1 tỷ đô la, Grayscale đang lên kế hoạch hạ phí giao dịch GBTC và lạm phát ở Mỹ tăng cao hơn dự kiến. Tuần này chúng ta tìm hiểu về Phản ứng của thị trường sau Dencun của ETH, Sự phụ thuộc của Binance vào mức phí bằng 0, sự kết thúc của khoảng trống Alameda và tính tương quan của Bitcoin với vàng.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ